İspir Çaşır

İspir Çaşır

İspir çaşır, Erzurum’un İspir ilçesinin yüksek yaylalarında, tamamen doğal olarak yetişen, kendine özgü aroması ve sağlık faydalarıyla bilinen yöresel bir bitkidir. Yörede bahar aylarında dağların eteklerinde ve yaylalarda doğal olarak çıkan çaşır, hem taze olarak hem de salamura şeklinde tüketilir. Bölge halkı tarafından nesillerdir sofralarda yer bulan bu bitki, İspir mutfağının vazgeçilmez lezzetlerinden biridir.

Çaşır bitkisi, genellikle nisan ve mayıs aylarında toplanmaya başlar. İlkbahar yağmurlarının ardından yeşeren taze sürgünleri, en lezzetli ve besleyici dönemindeyken elle toplanır. Doğadan toplama süreci tamamen geleneksel yöntemlerle yapılır, hiçbir kimyasal ya da tarım ilacı kullanılmaz. Toplanan çaşırlar hemen tüketilebileceği gibi, salamura yapılarak yıl boyunca saklanabilir.

Lezzet olarak çaşır, hafif acımsı, kendine has aromalı ve iştah açıcı bir tada sahiptir. Taze olarak haşlanıp salata şeklinde yenebilir, yumurta ile kavrulabilir veya turşusu yapılabilir. Salamura çaşır ise kış aylarında özellikle kahvaltı sofralarında ve meze tabaklarında tercih edilir.

İspir çaşırının sağlık açısından birçok faydası vardır. İçeriğinde yüksek oranda lif, C vitamini, demir ve kalsiyum bulunur. Sindirim sistemini destekler, bağışıklık sistemini güçlendirir, vücudu toksinlerden arındırır. Aynı zamanda antioksidan etkisi sayesinde hücreleri serbest radikallerin zararlı etkilerinden korur. İspir halkı çaşırı, doğal bir şifa kaynağı olarak görür ve düzenli tüketir.

İspir Hanımeli Kooperatifi, ilkbaharda en taze çaşırları özenle toplayarak, geleneksel salamura yöntemiyle hazırlar. Ürünler hijyenik koşullarda paketlenir ve katkısız şekilde tüketiciye ulaştırılır. Böylece İspir’in yüksek yaylalarından gelen bu özel lezzet, yılın her döneminde sofralara taşınır.

İspir çaşır, yalnızca bir yiyecek değil, aynı zamanda bölgenin doğasının, tarımsal zenginliğinin ve geleneksel mutfak kültürünün bir yansımasıdır. Her lokmasında İspir’in temiz havasını, yüksek dağlarını ve el emeğini hissettirir.

15.08.2025 00:16

İspir Hanımeli Kooperatifi, Erzurum’un İspir ilçesinde doğallığı, yöresel lezzetleri ve kadın emeğini bir araya getiren özel bir girişimdir. Bu kooperatifin hikayesi, aslında bölgedeki kadınların üretme, paylaşma ve kendi ayakları üzerinde durma hayaliyle başlamıştır. Yıllardır evlerinde, tarlalarında ve mutfaklarında üreten İspirli kadınlar, bu üretimlerini daha geniş kitlelere ulaştırmak ve yöresel değerleri korumak için bir araya gelmiştir. Ortak amaç, hem bölge ekonomisine katkıda bulunmak hem de İspir’in doğal ürünlerini Türkiye’nin dört bir yanına ulaştırmaktır. İspir, bereketli toprakları, temiz havası ve yüksek yaylalarıyla doğal gıda üretimine çok uygun bir coğrafyadır. Yörede yetişen fasulye, bal, ceviz, dut, peynir, tereyağı gibi ürünler tamamen katkısız ve el emeğiyle hazırlanır. İspir Hanımeli Kooperatifi, bu değerli ürünleri doğallığını bozmadan işleyerek satışa sunar. Kooperatifin en önemli farkı, üretimin her aşamasında kadın emeğinin bulunmasıdır. Tarladaki ekimden hasada, mutfaktaki hazırlıktan paketlemeye kadar her süreç, yöre kadınlarının özenli çalışmasıyla yürütülür. Kooperatifin kuruluş amacı sadece ticari kazanç değildir; aynı zamanda kültürel mirası korumak, geleneksel tarifleri yaşatmak ve genç nesillere aktarmaktır. İspir Hanımeli çatısı altında yapılan üretimlerde, atalık tohumlar ve geleneksel yöntemler kullanılır. Böylece hem doğaya zarar verilmez hem de ürünlerin gerçek lezzeti korunur. Örneğin, İspir fasulyesi hiçbir kimyasal gübre kullanılmadan yetiştirilir, yüksek yayla balı tamamen doğal çiçeklerden elde edilir, ev yapımı erişte ve tarhana ise sadece un, süt ve yumurta ile hazırlanır. İspir Hanımeli Kooperatifi’nin bir diğer önemli yönü de kadınların sosyal ve ekonomik hayata katılımını artırmasıdır. Kooperatif sayesinde birçok kadın, kendi emeğiyle gelir elde etmekte ve aile bütçesine katkı sağlamaktadır. Bu durum, bölgede kadın istihdamının artmasına ve kadınların özgüven kazanmasına vesile olmuştur. Ayrıca, üretilen her ürün, tüketicilere güvenli ve sağlıklı gıdalar ulaştırma misyonunu taşır. Bugün İspir Hanımeli Kooperatifi, sadece İspir’de değil, Türkiye genelinde doğal gıda ve yöresel lezzet denildiğinde akla gelen markalardan biri olma yolunda ilerlemektedir. Online satış kanalları sayesinde, İspir’in yüksek yaylalarından sofralara uzanan bu lezzetler, kilometrelerce uzaklıktaki müşterilere bile ulaşmaktadır. Her kavanoz balda, her paket fasulyede, her kutu eriştede İspir’in temiz doğası, bereketi ve kadın emeğinin sıcaklığı hissedilmektedir. İspir Hanımeli Kooperatifi, bir üretim merkezi olmanın ötesinde, bir dayanışma hikayesidir. Bu hikaye; doğaya saygıyı, emeğe verilen değeri ve yöresel kültürün korunmasını anlatır. Her alınan ürün, sadece doğal bir gıda değil, aynı zamanda İspirli kadınların alın teri, emeği ve sevgisiyle yoğrulmuş bir parçadır. İspir Hanımeli, bu yönüyle hem bir lezzet köprüsü hem de kadın dayanışmasının güçlü bir sembolü olmaya devam etmektedir.